Vogelwerkgroep (uit de pers) Rijn en Gouwe, 3 juni 2005

Door Harrie van Opstal
RIJNWOUDE - Natuurlijk, 25 jaar Vogelwerkgroep Koudekerk/Hazerswoude is reden voor een feestje. Maar er zijn ook zorgen, aldus het bestuur van de vereniging.
Vooral het aantal nesten van weidevogels daalt elk jaar, ondanks de inspanningen van de werkgroep. Grutto en tureluur dreigen reservaatsvogels te worden. De remedie: Vergroot deze natuurgebieden. De vereniging is dan ook aan de slag gegaan om dat te bereiken.
De situatie is ernstig, erkennen leden,en. Zodra de weidevogels gaan broeden slaan kraaien, eksters en hermelijnen toe en plunderen veel nesten. De kuikens die het wel redden, lopen een gerede kans in de maaimachines terecht te komen. Of, zoals iemand te horen kreeg die zich afvroeg waar de gruttojongen toch waren, ‘kijk maar eens in die hooibaal'. Kes: "De boeren werken wel mee aan agrarisch natuurbeheer, hoor. Maar met de vérgaande mechanisatie op het boerenland is er voor jonge vogels haast geen ontkomen meer aan. Zeker niet als van de rand naar het midden wordt gemaaid."

Waadvogel

Ze zien het de laatste jaren vaker; grote groepen weidevogels die zonder kroost op het land rondstappen.en, mede-oprichters van de werkgroep, vergelijken de situatie met die in het begin van de jaren 90. "We kwamen toen op twee- tot driehonderd gruttonesten. Nu zijn het er nog geen 60. Bij tweederde van de legsels gaat het al mis vóór de eieren uitkomen. Na het maaien zijn de weilanden helemaal verlaten'', verklaart.vult aan: "Op deze manier dreigen deze vogelsoorten reservaatsvogels te worden. Hoe het in de toekomst gaat? Het is bij het herinrichtingsproject Oude-Rijnzone uitkijken dat de weidegebieden niet nóg verder versnipperd raken. Je moet je heil zoeken in uitbreiding van de reservaten.''
De werkgroepleden weten van het weidevogelreservaat De Wilck dat met later maaien en nestbescherming de vogels goed te beschermen zijn. ,,Driekwart van de legsels komt uit. En als je dan het weiland in gaat, hangen de grutto's boven je hoofd. Dan weet je dat er jongen zijn.'' Wordt dan niet erg veel moeite gedaan voor de grutto, is de vraag die nogal eens bij leken op de lippen brandt. Daar zit wel wat in, erkent Brouwers. Maar, zo vervolgt hij, bijna driekwart van de Europese populatie van de grutto broedt hier. Dus de vogel zomaar het loodje laten leggen, dat kan Nederland niet verantwoorden.
De vogelwerkgroep komt dan wel in actie als vogels en hun leefgebieden in Rijnwoude, Alphen en Leiderdorp in gevaar komen, een actiegroep is het niet. De club is ooit ontstaan dankzij een gezamenlijke liefhebberij en dat moet ook zo blijven, vindt. Toch heeft de werkgroep inmiddels een positie verworven waarin invloed op anderen kan worden uitgeoefend.,en Brouwers grijnzen en verwijzen naar de HSL-discussie. De vogelwerkgroep wist met een dikke stapel vogeltellingen aan te tonen dat het reservaat De Wilck een belangrijk natuurgebied was dat niet door de hogesnelheidstrein mocht worden doorsneden. De lobby had succes en de Groene-Harttunnel werd verlengd. "Daar zijn we best een beetje trots op'', zegt.
De problematiek van de weidevogels is niet gemakkelijk op te lossen, stelt Brouwers. De schaalvergroting in de landbouw is niet een kwestie tussen de Rijnwoudse boeren en de werkgroep. Die ontwikkeling speelt landelijk, en daar ligt ook de oplossing. Wat de werkgroep wél probeert te doen, is het areaal weidevogelgebied te vergroten.vertelt dat de goede relatie met beheerorganisatie Staatsbosbeheer nu z'n nut heeft. Voor woningbouw in de Oude-Rijnzone moet bij Hazerswoude SBB-bos worden gekapt. Ergens anders weer dezelfde eenvormige populierenbossen neerzetten, daar schiet de natuur niet zoveel mee op. Dus probeert de vogelwerkgroep voor elkaar te krijgen dat vogelreservaat De Wilck wordt uitgebreid.

©Rijn en Gouwe e c.q. Harry Opstal