Door Harrie van Opstal
RIJNWOUDE - Natuurlijk, 25 jaar Vogelwerkgroep Koudekerk/Hazerswoude
is reden voor een feestje. Maar er zijn ook zorgen, aldus het bestuur van de
vereniging.
Vooral het aantal nesten van weidevogels daalt elk jaar, ondanks de inspanningen
van de werkgroep. Grutto en tureluur dreigen reservaatsvogels te worden. De
remedie: Vergroot deze natuurgebieden. De vereniging is dan ook aan de slag
gegaan om dat te bereiken.
De situatie is ernstig, erkennen leden,en.
Zodra de weidevogels gaan broeden slaan kraaien, eksters en hermelijnen toe
en plunderen veel nesten. De kuikens die het wel redden, lopen een gerede kans
in de maaimachines terecht te komen. Of, zoals iemand te horen kreeg die zich
afvroeg waar de gruttojongen toch waren, ‘kijk maar eens in die hooibaal'.
Kes: "De boeren werken wel mee aan agrarisch natuurbeheer, hoor. Maar met
de vérgaande mechanisatie op het boerenland is er voor jonge vogels haast
geen ontkomen meer aan. Zeker niet als van de rand naar het midden wordt gemaaid."
Waadvogel |
Ze zien het de laatste jaren vaker; grote groepen weidevogels die zonder kroost
op het land rondstappen.en, mede-oprichters van de werkgroep, vergelijken
de situatie met die in het begin van de jaren 90. "We kwamen toen op twee-
tot driehonderd gruttonesten. Nu zijn het er nog geen 60. Bij tweederde van
de legsels gaat het al mis vóór de eieren uitkomen. Na het maaien
zijn de weilanden helemaal verlaten'', verklaart.vult aan: "Op
deze manier dreigen deze vogelsoorten reservaatsvogels te worden. Hoe het in
de toekomst gaat? Het is bij het herinrichtingsproject Oude-Rijnzone uitkijken
dat de weidegebieden niet nóg verder versnipperd raken. Je moet je heil
zoeken in uitbreiding van de reservaten.''
De werkgroepleden weten van het weidevogelreservaat De Wilck dat met later maaien
en nestbescherming de vogels goed te beschermen zijn. ,,Driekwart van de legsels
komt uit. En als je dan het weiland in gaat, hangen de grutto's boven je hoofd.
Dan weet je dat er jongen zijn.'' Wordt dan niet erg veel moeite gedaan voor
de grutto, is de vraag die nogal eens bij leken op de lippen brandt. Daar zit
wel wat in, erkent Brouwers. Maar, zo vervolgt hij, bijna driekwart van de Europese
populatie van de grutto broedt hier. Dus de vogel zomaar het loodje laten leggen,
dat kan Nederland niet verantwoorden.
De vogelwerkgroep komt dan wel in actie als vogels en hun leefgebieden in Rijnwoude,
Alphen en Leiderdorp in gevaar komen, een actiegroep is het niet. De club is
ooit ontstaan dankzij een gezamenlijke liefhebberij en dat moet ook zo blijven,
vindt. Toch heeft de werkgroep inmiddels een positie verworven waarin
invloed op anderen kan worden uitgeoefend.,en Brouwers grijnzen
en verwijzen naar de HSL-discussie. De vogelwerkgroep wist met een dikke stapel
vogeltellingen aan te tonen dat het reservaat De Wilck een belangrijk natuurgebied
was dat niet door de hogesnelheidstrein mocht worden doorsneden. De lobby had
succes en de Groene-Harttunnel werd verlengd. "Daar zijn we best een beetje
trots op'', zegt.
De problematiek van de weidevogels is niet gemakkelijk op te lossen, stelt Brouwers.
De schaalvergroting in de landbouw is niet een kwestie tussen de Rijnwoudse
boeren en de werkgroep. Die ontwikkeling speelt landelijk, en daar ligt ook
de oplossing. Wat de werkgroep wél probeert te doen, is het areaal weidevogelgebied
te vergroten.vertelt dat de goede relatie met beheerorganisatie Staatsbosbeheer
nu z'n nut heeft. Voor woningbouw in de Oude-Rijnzone moet bij Hazerswoude SBB-bos
worden gekapt. Ergens anders weer dezelfde eenvormige populierenbossen neerzetten,
daar schiet de natuur niet zoveel mee op. Dus probeert de vogelwerkgroep voor
elkaar te krijgen dat vogelreservaat De Wilck wordt uitgebreid.
©Rijn en Gouwe e c.q. Harry Opstal