|
| Een teek |
 |
| Borrelia bacterie |
 |
| "een geleidelijk groter wordende rode plek rond de beet" |
De Borrelia bacterie is overigens een merkwaardige bacil die ons immuunsysteem voor de gek kan houden. Om te beginnen groeit hij langzaam en dat maakt hem minder gevoelig voor sommige penicillines. Hij kan zich inkapselen en een sluimerend bestaan gaan leiden, niet herkenbaar voor ons immuunsysteem. In die vorm is hij volkomen ongevoelig voor de gebruikelijke penicillines. Zaak dus om het Borreliabeest buiten de deur te houden of te verdrijven voor hij zich door ons lichaam verspreidt.
Teken kennen drie stadia: een larve-, nimfen- en een volwassen stadium. De kleine teken in het voorjaar en het begin van de zomer zijn nimfen. Dit zijn de boosdoeners, want zo’n 40% is met Borrelia besmet en de verwachting is dat dit percentage nog zal toenemen. Volwassen teken zijn vooral actief op warme dagen in de nazomer en de herfst, maar brengen zelden de ziekte van Lyme over. Voor beide stadia blijft het advies: zo snel mogelijk verwijderen.
1. Kies de haak welke het best overeenstemt met de grootte van de teek. |
2. Met de haak de teek langs de zijkant vast pakken. |
3. Zachtjes de teek optillen en draaien. De teek laat
vanzelf los |
 |
||
Verwijderen doe je dus het beste met een tekenhaakje. Dit is een haakje met een V-vormige uitsparing waar de teek van opzij wordt ingeschoven. Naar mijn idee zijn de oude plastic tekenpincetten toch wat te grof voor het verwijderen van nimfen. Het is erg belangrijk de teek niet te irriteren en vooral niet in het lijf te knijpen en dat lukt niet altijd met een pincet. Met een haakje wordt geen druk uitgeoefend op het lijf van de teek, zeker als die met een draaibeweging van de huid wordt afgehaald. Hier is dus het advies: draaien, niet trekken. (Voor meer informatie zie de site van de leverancier: www.otom.com) Na verwijdering van de teek de huid goed ontsmetten en handen wassen. Noteer de datum van de tekenbeet in je agenda voor het geval je later nog naar een arts moet.
De praktijk heeft geleerd dat er enige tijd verstrijkt voordat een teek bacillen kan overdragen. Sommige onderzoekers geven aan dat dit wel 48 uur kan duren. Dat zou inhouden dat Lyme geen kans heeft als de teek maar binnen twee dagen wordt verwijderd. Dit blijkt echter niet altijd het geval. Om zeker te zijn is de periode ingekort tot 36 uur. Verwijdert u de teek de dag of avond na een excursie, dan is er weinig aan de hand. Lastiger wordt het als de teek langer in de huid zit of zich al aardig heeft volgezogen. Er is dan een situatie waarbij een besmetting waarschijnlijker wordt, maar niet met zekerheid is vast te stellen. Wachten op een huidreactie is geen optie, want 50% van de besmettingen verloopt zonder roodheid van de huid. Laboratoriumonderzoek zal in deze situatie ook geen hulp bieden, want bloedonderzoek is in deze fase zinloos.
In de bovengenoemde situatie, en dat is nieuw, geadviseerd eenmalig een dosis
van 200 milligram doxycycline te nemen om de net binnengedrongen bacillen te
bestrijden. Deze twee tabletten doxycycline moeten dan wel binnen 72 uur na
de verwijdering van de teek worden ingenomen. Lukt dat niet dan is een volledige
kuur doxycycline van 14 dagen aangewezen.
Het zal duidelijk zijn dat dit advies leidt tot een ruimer gebruik van penicillines.
Er zal voor moeten worden gewaakt dat niet ieder contact met een teek uitdraait
op een kuurtje doxycycline. Preventieve maatregelen zoals sluitende kleding,
Deet, etc. blijven belangrijk. U kunt daarnaast het risico op Lyme sterk verminderen
door standaard na iedere excursie uw huid grondig te inspecteren en eventuele
aanwezige teken direct te verwijderen. Soms zitten de teken nog op onze kleding.
Advies: in de was met het gedragen goed!
Blijven u en ik zitten met de vraag, ben ik de afgelopen tijd nu besmet geraakt of niet? Ik heb hierop geen sluitend antwoord. Dit jaar was het in onze omgeving bingo. Bij mijzelf heb ik tot nu toe vijf teken verwijderd, bij mijn echtgenote zes en ook bij alle loslopende kleinkinderen was het een of meerdere keren raak. Een kleinkind is zeer waarschijnlijk besmet geraakt met de Borrelia bacil. Dit werd ontdekt doordat hij een half jaar na een tekenbeet een onderhuidse zwelling ontwikkelde, die aanleiding was voor verder onderzoek, inclusief bloedonderzoek. Hij wordt nu met amoxicilline behandeld en zo te zien met succes.
VWG-er, arts