• 0 Regionale Energiestrategieën - HELP! - VBN - 2020-07

    Nationaal Trekvogelweekend 2020 Zoals vorige maand al aangekondigd organiseren we op 2, 3 en 4 oktober 2020 (het weekend van de Euro Birdwatch dus) het Nationaal Vogeltrekweekend. In het weekend in kwestie willen we zoveel mogelijk mensen de vogeltrek laten beleven. Dat kan bijvoorbeeld zijn door het bezoeken van een telpost. Ook willen we proberen excursies te laten houden in een gebied waar veel trekvogels komen rusten/slapen, foerageren etc. Hier kunnen bezoekers de vogeltrek (indirect) meemaken en uitleg krijgen over de vogels die worden waargenomen en over vogeltrek in het algemeen. Of een combinatie van deze twee (bijvoorbeeld telpost als start- en eindpunt excursie). Andere activiteiten moeten ook kunnen (lezingen, workshops etc.), maar de nadruk ligt wel op de vogeltrek.   We hopen dat jullie je vaardigheden als excursieleiders en ervaren waarnemers dan ook (weer) in willen zetten. En hopelijk kunnen we veel mensen laten genieten van de vogeltrek. Op de website van de Vogelweek vinden jullie informatie over hoe je een excursie aanmeldt, en andere tips: https://www.vogelweek.nl/activiteit-organiseren. Ook als je hier voor het eerst een activiteit aangeeft, het is niet ingewikkeld. Maar met vragen of opmerkingen kun je bij mij terecht. Factsheet Wulp 2019 was het Jaar van de Wulp, zoals jullie vast nog weten. O.a. aan de hand van de uitkomsten van onderzoek vorig jaar, is nu een factsheet opgesteld over hoe men het de wulp zo goed mogelijk naar de zin kan maken. Die factsheets kunnen een mooi middel zijn om het gesprek met boeren aan te gaan over bescherming van de wulp, of om aan boeren te geven die al nesten sparen maar die misschien nog wel iets extra’s zouden willen doen. Deze factsheet is klaar om gedrukt en verspreid te worden, en we zijn nu het inventariseren aan wie we digitale en/of gedrukte exemplaren willen sturen. En hier is ‘ie ook te vinden (onder ‘Factsheets weidevogels’). Daar vinden jullie meteen de andere factsheets over boerenlandvogels. Die zou ik ook eens bekijken. Mochten jullie de factsheet voor de wulp als gedrukte versie willen ontvangen, laat het me weten dan sturen we ze je toe. Regionale Energiestrategieën In het hele land wordt gewerkt aan Regionale Energiestrategieën (RES-en). Vanuit 30 regio’s wordt daarmee invulling gegeven aan het klimaatakkoord. Hoewel Vogelbescherming groot voorstander is van de transitie naar duurzame energie, vraagt deze planvorming ons aller aandacht in verband met mogelijk negatieve effecten op beschermde natuurwaarden.  Komende maanden vindt de eerste besluitvorming plaats bij gemeenten en provincies. Het is aan ons allen om de natuurbelangen hierbij goed te vertegenwoordigen.  We zien op veel plekken een sterke boerenlobby. Ook zien we in de conceptplannen die er nu liggen zoekgebieden voor wind- en zonne-energie ingetekend staan in vogelrijke natuurgebieden. Laten we hier met zijn allen alert op zijn en daar waar mogelijk besluitvormingsprocessen ten gunste van de natuur beïnvloeden. Helaas kunnen we als Vogelbescherming niet op alle RES-en reageren, daartoe ontbreekt de mankracht en tijd. Daarom leggen we de focus nu op een aantal gebieden die prioritair zijn voor VBN, zoals het IJsselmeer. Vandaar dit berichtje, want met jullie lokale kennis kunnen we er wellicht iets tegen doen. Om te beginnen: de plannen in deze strategieën zijn nog niet definitief. Op dit moment mogen gemeenten hun wensen en bezwaren doorgeven; die worden op 1 oktober samen met de plannen ingediend. Ook inwoners/belangengroepen mogen dit doen. Volgend jaar wordt dan een knoop doorgehakt m.b.t. de zoekgebieden. Het is echter wel zaak om nu actie te ondernemen!  Regionale Energiestrategieën: onze acties We hebben zelf vanuit onze samenwerking in de Coalitie Blauwe Hart Natuurlijk ook een aantal acties lopen in het IJsselmeergebied, waaronder het beïnvloeden van de provinciale besluitvorming. En we willen de lokale/regionale politiek gericht benaderen om onze zorgpunten onder de aandacht te brengen en politici te helpen met hun besluitvorming. Ook willen we een landelijk signaal afgeven over het ontbreken van landelijke regie met de RES wat ten koste gaat van grote natuurgebieden zoals het IJsselmeergebied. Gebieden als het IJsselmeergebied zou je naar ons idee in totaliteit moeten bekijken. We hebben de afgelopen maanden/weken al wat signalen afgegeven om onze zorgen onder de aandacht te brengen, zie bijvoorbeeld https://www.vogelbescherming.nl/actueel/bericht/natuurorganisaties-geen-plaats-voor-zonnepanelen-en-meer-windmolens-in-ijsselmeergebied. Ook werken we aan een uitwerking van een alternatief.  Wij willen ervoor pleiten om de biodiversiteit- en klimaatcrisis samen op te pakken en bij de klimaatopgaven niet de biodiversiteit uit het oog te verliezen. Zo liggen er bijvoorbeeld kansen in de Wieringerhoek om achteroevers te combineren met zonnepanelen. Dat komt de natuur en het klimaat ten goede.  De komende weken gaan we dit verder uitwerken en daar waar mogelijk onder de aandacht brengen. We willen dus niet alleen maar ‘nee’ zeggen. Aangezien we groot voorstander zijn van de energietransitie willen we juist ook met een alternatief komen en twee vliegen in een klap slaan (biodiversiteitsherstel en klimaatopgaven aan elkaar koppelen). IJsvogelfonds – 2e ronde 2020 Vele tientallen kleine en lokale vogelbeschermingsprojecten konden van start gaan dankzij steun van het IJsvogelfonds van Vogelbescherming Nederland en de Nationale Postcode Loterij. Vaak boeken zulke projecten mooie resultaten, bovendien leveren ze draagvlak en enthousiasme op voor de bescherming van vogels in heel ons land. Het IJsvogelfonds werd in 2011 in het leven geroepen. De ijsvogel in de naam van het fonds is ontleend aan de mascotte van de Postcode Loterij.   Het IJsvogelfonds kent twee inzendtermijnen, waarvan de huidige sluit op 15 oktober aanstaande. Dus, hebben jullie een project waar je (mede)financiering voor zoekt, kijk hier voor meer informatie, alle eerder toegekende projecten, het reglement en het deelnameformulier: www.vogelbescherming.nl/ijsvogelfonds. We zien jullie aanvragen graag tegemoet! Inspirerende voorbeelden Naar aanleiding van de vorige Infomail wil ik nog weer vragen om mij inspirerende voorbeelden van jullie projecten toe te sturen, zodat ik die hier af en toe kan delen met de rest. Ook voorbeelden van projecten die misschien niet zo liepen als gepland zijn trouwens ook welkom. Daar kunnen we ook eer van leren. Ik zie ze graag komen!   Volgende maand zal er i.v.m. de zomervakantie geen Infomail zijn, dus tot september. En fijne vakantie allemaal. Groetjes en blijf gezond! - Gert Ottens - VBN

  •

    0 Grote vleugels en roze kleuren - Waarneming.nl - 2020-06

    De maand juli staat voor de deur. Een uitstekende maand om in je tuin de kolibrievlinder te zien. Een algemene nachtvlinder in Nederland die qua gedrag erg op een kolibrie lijkt. De volwassen vlinders zuigen nectar uit bloemen van plantensoorten uit verschillende plantenfamilies. Deze nachtvlinder is ook overdag actief. Het loont om deze dagen in de tuin te zitten. In juni had vogelend Nederland opnieuw de kans om te genieten van de vale gier. Deze soort is nog steeds zeer zeldzaam in Nederland maar begeeft zich inmiddels elk jaar in of boven Nederland. In de hele maand werden individuele vogels in verschillende provincies waargenomen. De grootste groep van 14 exemplaren werd o.a. in de provincies Utrecht en Overijssel gezien. Op 26 juni werd tot nu toe de laatste waarneming van het jaar gedaan maar voor een vogel met een spanwijdte van maximaal 265cm stelt een vlucht naar Nederland weinig voor. De beste maanden voor deze soort in Nederland zijn mei, juni en juli. Ook in juli blijven we deze soort in de gaten houden. Een andere soort die veel aandacht kreeg was de roze spreeuw. Vooral de twee vogels in Hall Gelderland kregen regelmatig bezoek. Dit was te verwachten, want het betrof twee volwassen exemplaren in zomerkleed. De kleur roze spat van deze soort af en dat is iets wat je in Nederland zelden ziet. Inmiddels zijn er voor het jaar 2020 al bijna meer dan 6.000.000 waarnemingen in Nederland ingevoerd en gaan we volgende maand de 16,5 miljoen foto's voorbij (totaal alle jaren) Dit betekent dat onze servers in Naturalis overuren maken. Het bewijs dat onze intensieve samenwerking met Naturalis een goede stap is. Hierover lees je meer in deze nieuwsbrief.   Alle vorige nieuwsbrieven vind je via deze link: Oude nieuwsbrieven lezen

  •

    0 Eventjes rust... IVN - 2020-06

    Met lekker véél natuurnieuws En een jubileum de Natuurgidsen(opleiding) het Tiny Forest en Irenbos het Bentwoud en ....... Zie: https://www.ivn.nl/afdeling/alphen-aan-den-rijn/bont-allerlei        

  •

    2 NESTKAST, Huiszwaluwtil, Trekvogelweekend, Eikenprocessierupsen, Nestbescherming - VBN - 2020-05

    Jaarverslag NESTKAST Een analyse van de gegevens van bijna 17.000 nestkasten, verdeeld over twintig soorten staat in het  jaarverslag van het NEtwerk voor STudies aan nestKASTbroedersde (NESTKAST). Deze enorme hoeveelheid gegevens, er werden bijvoorbeeld meer dan 105.000 eieren geregistreerd, geven inzicht in veranderingen in het broedsucces bij vogels. Verder wordt er in dit jaarverslag ingegaan op diverse onderwerpen, zoals de (on)zin van het ophangen van nestkasten ter bestrijding van de eikenprocessierups. En er is ruime aandacht voor het ontwerp van nestkasten voor soorten die we niet zoveel in nestkasten meer tegenkomen. Ook wordt ingegaan op een aantal onderzoeken naar de Bosuil. Zo is er een zeer bijzonder tweede legsel beschreven. Interessante kost! Via deze link vinden jullie meer informatie over dit initiatief en is het jaarverslag over 2019 te downloaden. En voor wie mee wil doen aan dit onderzoek, zie hier: https://www.sovon.nl/nestkaart/. Inspirerende voorbeelden: Vogelwacht Delft In de vorige Infomail vroeg ik jullie om ervaringen te delen waar ook andere Vogelwerkgroepen weer iets opsteken. Wij van Vogelbescherming kunnen dat tenslotte – in overleg natuurlijk – weer gebruiken om verder naar buiten te brengen. Check in dat opzicht dit recente artikel op onze website eens: Delft op de bres. Ik heb een paar leuke reacties gekregen op die oproep, waarvoor dank, en waarvan ik er alvast eentje wil delen. In de bijlage lezen jullie over waarom en hoe de Vogelwacht Delft het voor elkaar kregen een huiszwaluwtil te plaatsen. Reacties zijn welkom, en jullie ervaringen met interessante projecten en dergelijke natuurlijk ook! Nationaal Trekvogelweekend 2020 Zoals jullie weten hebben we de Nationale Vogelweek van vorige maand helaas af moeten gelasten. Maar om toch ook dit jaar vogelactiviteiten aan te kunnen bieden gaan we in het najaar het Nationaal Vogeltrekweekend organiseren. Het wordt dus geen Vogelweek, maar een weekend vol activiteiten op 2, 3 en 4 oktober 2020 (het weekend van de Euro Birdwatch dus). Net als met de Vogelweek zullen we weer een beroep doen op jullie vaardigheden als enthousiaste excursieleid(st)er of lezinghoud(st)er. In het weekend in kwestie willen we zoveel mogelijk mensen de vogeltrek laten beleven. Dat kan bijvoorbeeld zijn door het bezoeken van een telpost. Deelnemers kunnen de vogeltrek meemaken en uitleg krijgen over de vogels die worden waargenomen en over vogeltrek in het algemeen. Ook willen we proberen excursies te laten houden in een gebied waar veel trekvogels komen rusten/slapen, foerageren etc.. Hier kunnen bezoekers de vogeltrek (indirect) meemaken en uitleg krijgen over de vogels die worden waargenomen en over vogeltrek in het algemeen. Of een combinatie van deze twee (bijvoorbeeld telpost als start- en eindpunt excursie). Andere activiteiten moeten ook kunnen (lezingen etc.), maar de nadruk moet wel liggen op de vogeltrek. Dus noteer die data a.j.b. alvast, en als jullie al na willen denken hoe je een bijdrage kunt leveren: heel graag! In de volgende Infomail meer informatie over dit evenement. Eikenprocessierupsen Gemeenten doen er alles aan om overlast van de eikenprocessierups te beperken. Om inzicht te krijgen in hoe zij dat doen, heeft Vogelbescherming een enquête gehouden onder Nederlandse gemeenten. Daaruit blijkt dat gemeenten hiervoor eigenlijk liever de biodiversiteit willen stimuleren, waarbij soorten elkaar in evenwicht houden, maar in de praktijk vaak grijpen naar middelen die schadelijk zijn voor de natuur. Zo zegt 61% van de ondervraagde gemeenten het gif Xentari te gebruiken; een gif dat alle rupsen op een boom doodt. Meer hierover in het volgende bericht: Bestrijding-eikenprocessierups-gemeenten-willen-geen-gif-maar-gebruiken-het-wel. Nestbescherming (& fotografie) Ons bereiken regelmatig berichten van vogelaars/Vogelwerkgroepen die zien dat nesten worden verstoord worden door andere vogelaars en met name fotografen. Via what’s app-berichtjes e.d. worden de lokaties van nesten verspreid waardoor al gauw vele mensen komen kijken en fotograferen. Vogelnesten – strikt beschermd! - worden zo een toeristische attractie en dat lijkt ons geen goede ontwikkeling.  De meeste mensen zullen (hopelijk) te goeder trouwe handelen. Maar meer onervaren vogelaars en fotografen weten vaak (nog) niet zo goed hoe zich te gedragen bij een nest. Het is o.a. daarom dat we een tijd terug deze Gedragscode vogels kijken fotograferen’ hebben opgesteld, en dit lijkt ons een goed moment om die nog weer eens te delen. Spreek vooral ook anderen er op aan en geef voorlichting; op de lange termijn waarschijnlijk de beste manier om verstoring te voorkomen. Nou, graag tot volgende maand. Gegroet en blijf gezond! Gert Ottens VBN

  •

    0 Havik, Top foto's, Mierenkrekel - Waarnemingen.nl - 2020-05

    Een paar onderwerpen... Genoeg te ontdekken! Vorige maand vloog een havikarend over Nederland en deze maand was het opnieuw raak met arenden. Een steppearend en een dwergarend. Een feestmaal voor vogelaars. Dit was nog maar het vijfde geval van steppearend in ons land en de laatste keer was 18 jaar geleden. Bovendien liet de vogel zich prachtig observeren en hield iedereen keurig afstand van de vogel en elkaar. Mei is net bijna voorbij en toch zijn al 4.500.000 waarnemingen ingevoerd. Een ongekend aantal maar de reden blijft gissen. Ongetwijfeld spelen de Corona maatregelen in combinatie met veel zonneschijn een grote rol. Door al die zonneschijn is het ongekend droog voor de tijd van het jaar. Het neerslagtekort is groter dan in 2018 en 2019 om deze tijd. Vooral het oosten en het zuiden van het land hebben te maken met de droogte. Een droog voorjaar is bijvoorbeeld gunstig voor de grauwe klauwier maar zeer nadelig voor de zeldzame speerwaterjuffer. Het weer heeft duidelijk invloed op onze biodiversiteit.  In de woonwijken vliegen en huppen nu regelmatig jonge vogels. Ook zij hebben last van deze droogte. Water is immers schaars. Je kunt hen helpen door een schaal met water in de tuin te plaatsen. Dat lest de dorst en geeft verkoeling.     Foto's in mei 2020 Hieronder een selectie van foto's die jullie het hoogst hebben gewaardeerd in de afgelopen maand. Daar zitten zoals altijd echte parels tussen. Onder de foto's vind je de soortnaam en de fotograaf. De soortnaam is aanklikbaar voor een ieder die meer informatie zoekt.   Kleine bretelwoudzwever - Hein Nouwens Knollathyrus - Bert Haamberg Roodkopklauwier - Kees Venneker Kwartelkoning - AJ Laansma Grote Dennensnuitkever - Joris Vegter Espenblad - Gerwin van de Maat Eerste vondst mierenkrekel in Nederland Op 4 mei kreeg Wout Winkelhorst de sleutel van zijn nieuwe woning in Cuijk. Toen hij een steen in de tuin omdraaide, zag hij tot zijn verrassing gele krekeltjes tussen de mieren lopen: mierenkrekels! Deze soort was nog niet ingevoerd op Waarneming.nl en het bleek een nieuwe soort voor Nederland. Het is opmerkelijk dat voor zo’n goed onderzochte groep nog regelmatig nieuwe soorten worden gevonden. De vondst In de tuin in Cuijk werden op 4 mei 2020 minimaal vijf mierenkrekels gezien in een nest van de gele weidemier. Dit roept de vraag op hoe dit krekeltje hier terechtgekomen is, hoe lang het hier al voorkomt en óf het in de omgeving op meer plaatsen te vinden is. Het krekeltje is vleugelloos, dus kan zich niet op eigen kracht verplaatsen. Introductie met grond of bouwmateriaal lijkt voor de hand te liggen. Mogelijk is dat ook de gebruikelijke verspreidingswijze in stedelijke gebieden in Noord-Duitsland. Echter, in de tuin in Cuijk is al zes jaar geen materiaal geïntroduceerd. Mogelijk is de soort elders in Cuijk geïntroduceerd en vervolgens in deze tuin terechtgekomen. Alle biodiversiteit in Nederland in kaart Je zou denken dat in Nederland vrijwel alle soorten flora en fauna wel in kaart zijn gebracht. We zijn tenslotte een klein landje met veel vrijwilligers die vooral via Waarneming.nl de biodiversiteit monitoren. Niets is echter minder waar. Tot nu toe zijn vooral de grote, zichtbare, gemakkelijk te monitoren groepen in kaart gebracht zoals vogels, zoogdieren, vlinders en bloeiende planten. Maar daar gaat verandering in komen. Binnenkort start het wereldwijd baanbrekende megaproject ARISE. Professor Koos Biesmeijer van Naturalis Biodiversity Center en coördinator van het project legt uit: "We willen binnen vijf tot tien jaar alles wat leeft – van de grootste dieren tot de allerkleinste schimmels – in kaart brengen in Nederland." Om dit te doen investeren NWO, Naturalis Biodiversity Center, Universiteit van Amsterdam, Universiteit Twente en het Westerdijk Fungal Biodiversity Institute meer dan 18 miljoen euro. Waarneming.nl is via Naturalis Biodiversity Center nauw betrokken bij dit project.