We are the greatest!

Wij zijn het grootst! Dat hoor je niet over jezelf te zeggen, zeker niet in ons zuinige land. Maar het is een feit dat de knotgroep in haar meer dan dertigjarig bestaan nog nooit zó groot is geweest. Elke reguliere knotzaterdag een opkomst van gemiddeld 26,5 werkers, op een bestand van vaste knotters van inmiddels ongeveer 40 personen! Zo’n grote groep is ook tot grootse prestaties in staat. Wat we zoal gedaan hebben, dit seizoen?

Naast al het harde werken in de natuur komt er nog wel wat meer kijken bij het knotten. Zo moet er aandacht zijn voor de veiligheid. Daarom togen op 16 oktober jl. 5 van onze knotters naar het kantoor van Landschapsbeheer Zuid-Holland, om daar een hele zaterdag lang de grondbeginselen van de EHBO bij knotongevallen te leren.
Dat was voor herhaling vatbaar. En daarom organiseerden we zelf (prima actie van) op 6 december jl. in het Anker opnieuw zo’n bijeenkomst, nu bijgewoond door 10 knotters (dat is ongeveer een kwart van het totaal aantal vaste knotters, een mooie opkomst).

Ambitie

Peter van Osch van Staatsbosbeheer (SBB) krijgt steeds meer vertrouwen in de kunde en snelheid van onze knotgroep. Hij is degene die elke herfst in overleg met onze knotcommissie bepaalt welke werkzaamheden er zullen worden verricht. Vroeger haalden we de jaardoelstellingen met gemak, en konden daarnaast vaak nog iets extra’s ondernemen. Dit keer ontvouwde Peter echter ambitieuze plannen om de natuurwaarden in het gebied rond de oude houtkade verder te verhogen, met name door op diverse plaatsen “licht in het bos” te brengen. Niet alleen door te dunnen, maar door ook gericht inhammen en open plekken in het bos te maken. Daarnaast moet de kade zelf natuurlijk onderhouden worden. Toen ik alle plannen hoorde, was ik er van overtuigd dat dit genoeg werk is voor niet alleen dit seizoen, maar voor de komende drie seizoenen. Met andere woorden: grote uitdagingen voor onze ploeg!

Prestatie

In de zomer ligt het werk nooit helemaal stil. Ook dit keer heeft een klein deel van de knotters ’s zomers flink doorgewerkt met baggeren, onderhoud van het gereedschap, de vogelhut schilderen, de knuppelbrug repareren, maaien, kloven en hout bezorgen. In de maanden april tot en met september 2010 is op maar liefst 25 dagen voor SBB gewerkt, waarbij in totaal 72 vrijwilligersdagen zijn gemaakt. Daarnaast waren met de houtverkoop en alles daaromheen maar liefst 35 dagen gemoeid, met in totaal 140 vrijwilligersdagen. Veelal diezelfde mensen gingen tijdens het knotseizoen op vrijdagen verder met extra werk. In het begin vaak nog in verband met de houtverkoop en alles daar omheen (zoals het maken van een tijdelijke uitbreiding van de Houtsnip om extra ruimte voor vers hout te maken, het vervaardigen van kratten om de kuubs hout in te bewaren na het kloven etc.), later steeds vaker ook voor extra werkzaamheden op de Kruiskade. Er werden 10 vrijdagen aan SBB-klussen besteed, waarmee 45 vrijwilligersdagen waren gemoeid. Het kost wel wat vis, maar dan heb je ook wat.

Aan de slag

Tijdens de seizoensstart waren de weergoden ons gunstig gezind. Lekker knotweer, zo’n 15 graden, slechts twee spatjes regen. Mede daardoor was de opkomst meteen erg groot: maar liefst 24 knotters kwamen opdraven. Leuk om iedereen weer terug te zien na de zomerstop.

Geen visserlatijn, echt werk

Gelet op de grote hoeveelheid mensen werd besloten op drie verschillende locaties aan de slag te gaan. Een ploegje van vier ging de deze zomer omgewaaide grote populier bij Miech opruimen. Een groep van zes personen ging de onderbegroeiing (met name vlieren) uit een essenperceel in de buurt van Miech halen, zodat we daar later dit seizoen goed zouden kunnen dunnen, om er een essenhakhoutperceel met overstaanders te creëren. In dat perceel stonden veel nogal verpieterde of door gezwellen aangetaste essen nog steeds dicht op elkaar in plantrijen, wat een onnatuurlijk beeld oplevert. De resterende, grootste groep ging op de kade, tussen de vogelhut en De Frankrijker, aan de slag. Een prachtig stukje kade, waar je normaal niet mag komen en wat een enigszins mysterieuze sfeer heeft. Daar was het essenhakhout al jarenlang niet meer bekapt en stonden er dus al behoorlijke bomen op de stobben. Hoog tijd voor onderhoud. Het vele afkomende dunnere hout werd in oeverrillen verwerkt en gebruikt voor de houtwal ter afbakening van dit terrein met het stuk kade waarop De Frankrijker rechten claimt. Het zware hout werd aan de rand van het water neergelegd in de hoop op stevig ijs, om het gemakkelijk te kunnen afvoeren naar de Houtsnip.

Natuurwerkdag

Tijdens de Natuurwerkdag werd aan dit deel van de kade verder gewerkt. Daarnaast werd een begin gemaakt met de klussen aan het ooievaarseiland (m.n. verwijderen vlier ter voorbereiding op het echte knotten, wat hard nodig is om de aanvliegroute voor de Ooievaars te waarborgen), en aan het gebied voor en rond de vogelhut (verwijderen opslag wilgen in moeras, knotten van aantal grotere wilgen aan de rand van het moeras). Tenslotte werd het pestbosje achter de boerderij vanonder handen genomen. Het betrof hier het knotten en aanplanten van wilgen; deze klus werd tijdens de Natuurwerkdag nagenoeg afgerond.

Koud en zelf te koud

De zaterdagen daarop gingen we, gelet op de grote opkomst verdeeld in groepen, verder met de klussen aan de kade tussen de vogelhut en De Frankrijker, aan het essenperceel in de buurt van Miech en aan het ooievaarseiland. Op 22 november jl. waren er 24 eigen mensen en 10 Lions (!) aan de slag en op 4 december jl. waren we, ondanks het ruwe winterweer, met 22 knotters. Het was deze ochtend zo gemeen guur dat één van onze knotters door de kou werd bevangen. In een ziekenwagen kwam hij weer wat op adem. Gelukkig bleek het mee te vallen. De vorst was al eind november ingevallen, maar met veel sneeuw en wind, en daarom was het ijs nog onbetrouwbaar. We besloten het ijs nog even met rust te laten. Op 18 december jl. lag er een enorm pak sneeuw; de strooiploegen in het land konden het bijna niet aan. Gladde wegen, zeker rond het Spookverlaat. Desondanks kwamen er toch nog 15 dapperen opdraven. Rien zelfs op de fiets enlopend van en naar haar huis. Wat een bikkels. Het werk aan het ooievaarseiland en aan het stuk kade werd afgerond. Aan het eind van het seizoen werd op dit afgesloten deel van de kade nog een doorkunstig gemaakt insectenhotel geplaatst. Bij het essenperceel in de buurt van Miech werden steeds meer essen omgehaald. Het afkomende hout werd meteen afgevoerd.

IJs!

Op woensdag 29 december jl. was het ijs eindelijk dik genoeg om, ondanks de laag sneeuw erop, het hout van de kade tussen de vogelhut en De Frankrijker weg te halen. Dat het ijs aan de kant niet overal even dik was, toondevakkundig aan. Helaas voor hem voortijdig een natte aftocht. De anderen maakten handig gebruik van een loopplank naar het dikke ijs verder op de plas. Met van laddertjes gefabriceerde sleeën werd ongeveer acht kuub hout over de plas vervoerd. Veel knotters hebben deze ochtend wel een keer als “trekpaard” voor deze ijstransporten gefunctioneerd, een zware maar leuke klus.

Die inmiddels traditionele doordeweekse knotdag in de laatste week van het oude jaar wordt ook wel de “oliebollenknotdag” genoemd. Ton verzorgde dit keer de oliebollen, zelfgebakken en erg smakelijk. Omdat nog niet al het hout van de kade afgevoerd was, gingen 10 superknotters na de snert plichtsgetrouw nog een uurtje door met het afvoeren van het laatste hout.

Op de eerste knotzaterdag van het nieuwe jaar, 8 januari jl., kwamen er 25 eigen knotters opdraven; een deel ging in het essenperceel in de buurt van Miech aan de slag en de anderen begonnen aan een nieuwe klus: het maken van een flinke kerf in het essenperceel ten oosten van de boerderij van Mencken. Eerst baanden we ons een weg door de bramenversperring en verwijderden vervolgens vlier en andere opslag, waardoor de essen die om moesten, vrij kwamen. Sjon velde vakkundig met de motorzaag heel wat bomen, die we met de aanhanger afvoerden naar de Houtsnip.

Puin, post en sleutels

In de tussentijd was, zoals ze regelmatig dit seizoen deed, bezig met het verzamelen en afvoeren van het vele zwerfvuil in deze omgeving. Daarbij vond ze, verstopt langs de sloot in het populierenbos langs de N11, een postzak vol met niet bezorgde Met gevaar voor lijf en leden post, onder andere belastingenveloppen en andere belangrijke stukken. We belden de politie, die al na een uur ter plaatse was. Zo was ons bos een plaats delict geworden, waar nog nét geen sporenonderzoek behoefde te worden verricht door de plaatselijke CSI.

Met gevaar voor lijf en leden

Tijdens een andere knotochtend later vonden Wil enbij een andere opruimactie een sleutelbos, met een retouradres via een supermarkt. Wat zal de rechtmatige eigenaar blij zijn met deze eerlijke vindsters. Ja, je maakt wat mee bij het landschapsonderhoud… Er kwamen trouwens dit seizoen twaalf volle vuilniszakken afval van de Kruiskade en van het Spookverlaat. Het lijkt wel of de mensen steeds gemakkelijker rotzooi langs de weg en in de natuur gooien. Belachelijk!

Zelfs op de extra knotdag, die we een beetje low profile op 15 januari jl. hadden ingelast, en op de reguliere zaterdagse knot van 22 januari jl. kwamen nog 15 resp. 23 landschapsbeheerders af. De vrijdagploeg had beide keren al weer flink wat bomen omgehaald in het essenperceel bij Miech, dat al kaler en kaler werd. Tijdens deze twee zaterdagen werden al die omgezaagde bomen weer keurig verwerkt en werd het prachtige hout (wat zullen de openhaardbezitters weer genieten…) meteen naar de Houtsnip aangevoerd. We hadden ook een primeur: voor het eerst liet een vrouw van onze knotploeg, Wil Bonte, zien hoe goed ze met de motorzaag overweg kan. Een prima zaagster! Gelet op de inmiddels op verzoek van het Zuidhollands Landschapsbeheer ingestelde Arbovereisten zullen haar man Henk (ook al zo’n goede zager) en zij eerst een officieel zaagbrevet gaan halen, voordat zij ons opnieuw gaan verblijden met hun zaagtechniek.

Daarna was het werk in het essenperceel bij Miech wel zo’n beetje af, en gingen 14 knotters op 30 januari 2011 op alweer een extra knotdag door met het maken van een flinke kerf in het essenperceel ten oosten van de boerderij van Mencken. Naast het vele zaagwerk werden er ook wat bomen omgetrokken, om het effect van een storm door het bos na te bootsen. Het was heerlijk weer, niet te veel wind en een waterig zonnetje.

Een viertal lange, rechte stammen werd apart gehouden om later te dienen als slagboom op diverse plekken op de kade. De oude stammen van drie reeds bestaande slagbomen waren deels aan vervanging toe, door ouderdom of vandalisme. En verder moest er op het pad naar de nieuwe kerf bij Mencken een slagboom worden aangebracht, omdat hier regelmatig auto’s in rijden waarvan de bestuurders stoute dingen doen in de natuur of met de bijrijdsters.

20 kuub snippers! komen uit de houtversnipperaar van firma de Wit uit Hazerswoude

Bij de percelen essenbos bij Miech en Mencken, en ook bij de meest oostelijke punt van de Kruiskade (waar begin dit seizoen door andere vrijwilligers onder leiding van Christel Snoep van LbZH wat was geknot) werden veel van de afkomende takken niet in rillen verwerkt maar naar de rand van de weg gesleept, om later versnipperd te worden. En dat versnipperen, dat gebeurde op 5 februari jl. met de grote trekkercombinatie van firma De Wit, specialist in groenverzorging te Hazerswoude, en bestuurd door. Firma de Wit is een grote sponsor van onze knotploeg door vrijwel ieder jaar rollend materieel uit te lenen voor ons werk. Dus als u eens een groenproject heeft en u zoekt een goed bedrijf… enfin, genoeg reclame. De enorme versnipperaar maakte in één ochtend korte metten met maar liefst zo’n 20 kubieke meter takken. En die twintig kuub werd op 19 februari deels weer gebruikt om de houtsnipperpaden op de kade te vernieuwen. En omdat we toch met 24 mensen waren, kon daarnaast het werk aan de kerf bij Mencken afgemaakt worden (omtrekken van ruim een tiental bomen met kluit en al, dit leverde een prachtige stormschadeimitatie op).
En verder werd er ook nog gewerkt aan het aanbrengen en vernieuwen van de slagbomen en aan het knotten en dunnen van de wilgen aan de meest oostelijk kant van de kade (Christel en haar groepje hadden daar het werk niet kunnen afronden).

Hart voor de natuur

Zaterdag 19 februari 2011 was een bijzondere knotdag. Deze dag stond in het kader van de actiedag Hart voor Natuur, een actie tegen de voornemens van de regering om maar liefst 40% op de uitgaven voor het natuurbeleid te bezuinigen. Aan ons was gevraagd om hier aan mee te doen. Wij voldeden aan dit verzoek door aan alle VWGleden te vragen om óf te komen meeknotten, óf om mee te doen aan een protestwandeling over de Kruiskade. Op deze oproep kwamen 53 personen af, waaronder 17 eigen knotters en 5 Lions. Twaalf van de deelnemers gingen wandelen, onder leiding vanen. De rest toog aan de slag met het knotten van diverse wilgen op de kade (geleid door Jan Kuijt en door), met het vernieuwen van de twee houtsnipperpaden (met eigen snippers hout, recycling ten top), het opknappen van de erfbeplanting op het erf van, onder begeleiding van de gastheer zelf, en met twee nieuwe projecten. Het eerste project betrof het maken van een kerf in het driehoekspopulierenbos tegen de autoweg N11 aan, deels met de motorzaag en deels met de Tirfor, begeleid door Sjon. Het tweede was het maken van een kerf in het bos tussen de boerderij van Koot en de ooievaarspaal, onder leiding van.

Voor het omtrekken van bomen, als tormschade-imitatie, is veel kracht nodig

Het was een succesvolle dag, die de nodige aandacht van de plaatselijke pers trok. Na afloop was er weer een gezellige nazit met de gasten. Alle aanwezige eigen knotters liepen een tandje harder om deze dag tot een succes te maken. Dank!

Met de twee genoemde projecten werd verder gegaan op 5 maart jl. Met een opkomst van 22 personen weer prima bezet. Sjon en Wim gingen verder met het maken van een flink gat in het driehoekspopulierenbos. Acht knotters gingen weer op de kade aan de slag met het knotten van wilgen en het maken van oever beschoeiing.baggerde met behulp van een baggerbeugel de aangewonnen stukken oever, waarin zo enorm veel takken worden verwerkt, vervolgens vol met bagger. In het voorjaar is van die gewonnen stukjes land al bijna niet meer te zien dat ze net gemaakt zijn, zo snel neemt de natuur zijn plaats weer in op die verse bagger. De rest van de knotters ging door met het maken van de kerf in het bos tussen de boerderij van Koot en de ooievaarspaal.

Vrijwilligersdag voor onze vrijwilligers!

Op 12 maart jl. was de vrijwilligersdag van Landschapsbeheer Zuid-Holland, een jaarlijks terugkerend bedankje van deze club voor alle natuurvrijwilligers in de provincie. De locatie was dit keer landgoed Ockenburg, op de rand van Den Haag. Een mooi oud park, waar we ’s ochtends de verwilderde rododendrons gingen fatsoeneren. Na een heerlijke stamppotlunch waren er ’s middags mooie excursies in de omgeving. De dag werd besloten met een
borrel en een cadeautje voor alle aanwezigen. Vreemd genoeg waren er maar 9 van onze knotters op deze leuke dag aanwezig.

De laatste dag van het seizoen

En toen, op 17 maart jl., het slotakkoord van dit seizoen. De laatste knotdag kwamen er maar liefst 33 eigen knotters opdraven!!!! Wat een hartverwarmend afscheid van dit seizoen. Diverse klussen werden afgemaakt. Het laatste stukje knotwerk op de kade in de buurt de N11 kwam af, het maken van een flink
gat in het driehoekspopulierenbos werd door het omtrekken van een aantal bomen afgerond en er werd zelfs nog een nieuw, klein klusje opgepakt en volbracht: het fatsoeneren van de twee kleine bosjes aan de Vierheemskinderenweg. Ook werd er door een flinke club knotters doorgegaan met het maken van de grote kerf in het bos tussen de boerderij van Koot en de ooievaarspaal. Dat werk is dit seizoen, in tegenstelling tot al die andere klussen, niet meer afgekomen. Geen enkel probleem, volgend seizoen weer vrolijk verder. Al het afkomende dikke hout werd naar de boerderij vangebracht. Daar ligt nu, aan het eind van het seizoen, in en buiten de Houtsnip meer dan 140 kuub vers hout te wachten op klanten.

Demonstratie glasblazen

Traditiegetrouw vierde ik op de laatste knotdag van het seizoen mijn verjaardag, die dit keer werd opgeluisterd door een fantastische demonstratie glasblazen door onze nieuwe knotter Peter Ris. Ook werden Bert en Lizette vanwege de catering, en Jan en Jolies, vanwege de gastvrijheid, in het zonnetje gezet.

Cijfers

En dan, zoals u gewend bent in het jaarverslag, volgen hier nog wat keiharde gegevens over het afgelopen knotseizoen. Voor onze ‘baas’ SBB hebben we in totaal 481 vrijwilligersdagen gewerkt. Daarnaast zijn er zoals gezegd 140 vrijwilligersdagen aan houtverkoop c.s. besteed. In totaal afgelopen seizoen dus 628 vrijwilligersdagen!!! Afgelopen seizoen was er op maar liefst 84 dagen een activiteit van de knotploeg. Ik overdrijf dus niet als ik zeg dat er bijna altijd wel iemand van ons aan de slag is op de Kruiskade. Als je zo groot bent als wij, heb je ook enorm veel trek. Er verdween het afgelopen seizoen, naast wat kratjes bier, liters frisdrank, een beetje jenever, een zee aan vis, een vat oliebollen, kilo’s koeken, een paar dozen gebakjes en voor twee tandartsen aan snoepjes ook weer een enorme lading soep in de hongerige magen van de knotters. Het ging daarbij om: 95,5 liter erwtensoep en mosterdsoep voor het gewone knotten, 27 liter mosterdsoep voor de actiedag Hart voor Natuur op 19 februari jl. en 18 liter soep voor de landelijke Natuurwerkdag.

Werving

Kom volgend seizoen een handje meehelpen, stel ik voor. Er is een wervingsfolder voor potentiële nieuwe knotters. We kijken altijd uit naar weer wat nieuwe gezichten tijdens de reguliere knotdagen op. We kunnen altijd extra handen gebruiken. Mee knotten kan, lees meer over een ochtend knotten en kom eens kijken op een zaterdagochtend!

Contact

Voor meer informatie over landschapsbeheer kunt u contact opnemen met bij geen gehoor kunt u ook met contact zoeken.