Een groep fanatieke tellers - allen lid van onze vogelwerkgroep - trekt er gedurende de winter maandelijks op uit om de vogels van de polders rondom Koudekerk te tellen. Deze tellingen vinden plaats in het kader van de Wintervogeltellingen die door de Provincie Zuid-Holland in samenwerking met het Ministerie van Natuurbeheer worden georgani­seerd. De verzamelde gegevens worden in de eerste plaats gebruikt voor het natuurbeleid van de provincie. Daarnaast gaan de gegevens naar SOVON in het kader van de watervogeltellingen, de ganzen- en zwanentellingen en de midwintertelling. Deze laatste telling is internationaal gecoördineerd, zodat de gegevens zelfs in het buiten­land terecht komen. Hoewel door de meeste tellers alle vogelsoorten geteld worden, gaat de meeste aandacht bij de wintervogeltellingen uit naar de eenden, ganzen, zwanen, roofvo­gels en steltlopers.

Ten behoeve van de wintervogeltellingen is onze provincie in een aantal verschil­lende telgebieden verdeeld. Deze telgebieden beslaan meestal een polder of een waterop­pervlak. In het gebied van onze vogelwerkgroep worden door 12 tellers 19 telgebieden onderzocht. Op onderstaand kaartje is aangegeven welk gebied er geteld wordt. In de tabellen zijn vervolgens de tellingen van de polders in de "Rijn­streek Noord" (N), respectievelijk de "Rijn­streek Zuid" (Z) samengeno­men. Aangezien de gebieden niet allemaal precies tegelijkertijd geteld zijn kunnen de cijfers dubbeltellingen bevatten.

Het winterweer

De winter van 1995 op 1996 zullen velen zich herinneren als een koude winter met veel schaats­ple­zier. De telling in oktober had echter weinig met "winter" te maken. Veel tellers waren bij een temperatuurtje van 20 graden tevergeefs op zoek naar wintergasten. Ook in november was het nog erg zacht. In december sloeg de winter echter al vroeg toe. Veel polders waren bevroren en op wakken waren de eerste concentraties eenden te zien. Januari was een echte wintermaand, hetgeen van grote invloed was op de waargenomen vogels. De tellingen van januari en februari vielen precies in een dooiperiode na een tijd van strenge vorst. Met name in februari leidde dit tot een groeiend aantal wakken. Maart tenslotte was een vrij normale maand: fris, maar met het voorjaar duidelijk in de lucht.

Telresultaten Rijnstreek Noord

Zoals bekend is de Lagenwaardse Polder een prima plek om naar kleine zwanen te kijken. Het maximale aantal werd in januari waargenomen: 270 exemplaren. Uit de tellingen blijkt dat kleine zwanen ook de omliggende polders gebruiken om te fourageren of te rusten. In totaal werden kleine zwanen in 6 telgebieden waargenomen, waaronder 180 exemplaren in de Vlietpolder (januari).

Ook voor ganzen is de Lagenwaardse Polder een favoriete stek. Tijdens de tellingen zijn hier 5 soorten ganzen waargenomen. In januari ging het om 28 brandganzen, 650 rietganzen, en maar liefst 2500 kolganzen. Februari was met 355 rietganzen en 1600 kolganzen niet veel slechter. Ook in andere polders waren ganzen te zien: 40 kolganzen in de Vlietpolder (december), en kleine aantallen rietganzen in de Doespolder en de polder Vrouwgeest (februari), en de Hondsdijkse Polder (maart).

Voor meerkoeten moet je in de Achthovenerpolder zijn. Langs de Does bevindt zich daar vrijwel de hele winter een groep van soms meer dan 1000 exemplaren. Smien­ten lieten zich deze winter vooral door de wakken leiden. In december zwommen er 1000 op de Jachtha­ven leiderdorp, terwijl er in januari maar liefst 2000 op de Wijde Aa te zien waren.

Telresultaten Rijnstreek Zuid

De aantallen kleine zwanen vielen tijdens de tellingen wat tegen. Voor De Wilck ging het van november tot en met februari respectievelijk om 1, 44, 123, en 0 exemplaren. Januari leverde voor de Rijnstreek Zuid in totaal 221 kleine zwanen op, die verdeeld over 4 telgebieden werden waargenomen.

Ook de ganzen waren bezuiden der Rijn wat schaarser. Een exemplaar van de grauwe gans werd in november en december opgemerkt in de Riethoornse Polder, terwijl er in maart 16 exemplaren opdoken in de Groenendijkse Polders. Kolganzen werden gezien in de Polder Oostgeer (31 ex. in januari) en in de Alpher polder (77 ex. in januari en 17 ex. in februari).

Spectaculaire aantallen smienten werden met name uit De Wilck gemeld, met een top van bijna 5000 exemplaren in januari. Ook in de Generale Polder werd gescoord: ruim 1500 stuks in november. De totale aantallen smienten voor de Rijnstreek Zuid mogen er zijn

Spectaculair waren de omstandigheden in de Generale Polder in november toen zich hier behalve de bovengenoemde smienten ook nog 3850 goudplevieren en 4700 kieviten bevonden! Andere opvallende waarnemingen uit de Rijnstreek Zuid betroffen 12 grote zaagbekken in de Generale Polder (januari), een nonnetje in De Wilck, een wilde zwaan in de Groenedijkse- en Barre Polder en 70 slobeenden in het Archeon (maart).

Resultaten wintervogeltellingen 1995/96 Rijnstreek Noord

Resultaten wintervogeltellingen 1995/96 Rijnstreek Zuid gecorrigeerd ex Archeon