7 januari 2009 - Kleine zwanen (Cygnus bewickii - Bewick's Swan) voeren soms 'goede gesprekken'. In Stompwijk in de Meerpolder zaten 73 vogels (68 adult en 5 juveniel).

13 januari 2009 - Kleine zwanen (Cygnus bewickii - Bewick's Swan) boven de Zoetermeerse Meerpolder. Alle foto's op deze pagina heb ik daar gisteren gemaakt.

Tussen de kleine zwanen in Stompwijk zat gisteren een geringde vogel, witte ring met code 23F. De gegevens heb ik doorgegeven aan het Britse project, later krijg ik info over deze zwaan. Waarschijnlijk is de vogel geringd in de Russische toendra, in de Pechora-delta of nog verder weg. Ik heb in Google Earth eens een lijntje getrokken naar Holland: dik 3200 kilometer! Dat was dan nog een rechte lijn ook, maar zo vliegen de zwanen 's winters natuurlijk niet hierheen.

Moet je je even voorstellen: je bent een jonge vogel, nog maar net in staat om te vliegen
en dan nemen je ouders (want je kan nog niet zonder hen, en de familieband is hecht) je mee op een avontuurlijke trektocht, dik boven de drieduizend kilometer. En straks weer terug! Om precies op het tijdstip dat de dooi invalt, in de broedgebieden te arriveren.

Hoeveel zullen die lange reis niet overleven? Want voedsel is onderweg niet altijd royaal voorradig. En met een lichaamsgewicht van meer dan een half pond heb je heel wat eten nodig. Dat is ook een van de belangrijkste redenen van de ringprojecten met kleurringen of zenders: erachter komen hoe de vogels trekken en waar ze hun voedsel vinden. Die kennis is van levensbelang. Want overal in onze steeds vollere wereld nemen de leefomstandigheden voor dieren af.

Het gaat de laatste jaren niet best met de kleine zwaan, blijkt uit het wetenswaardige Kleine zwanennieuws. Vorig jaar was een zeer slecht broedseizoen met 3,6% jongen en dit jaar lijkt het niet veel te worden. Twee jaar achter elkaar tien procent meer sterfte dan aanwas, betekent ruwweg 3000 zwanen minder. Dat is heel wat op een wereldpopulatie van 25 à 30.000 van die sierlijke vogels.

19 januari 2009 - Juveniele kleine zwaan met ouder (Cygnus bewickii - Bewick's Swan), Barrepolder donderdag.

Ook dit jaar zijn er heel weinig kleine zwanen uit hun (Russische) eieren gekropen, lang geen vijftien procent: dat percentage is nodig om het aantal stabiel te houden. Onlangs schreef ik dat er nog dertigduizend kleine zwanen in de wereld zijn. Dat blijkt een achterhaald getal: het zijn er nog slechts ca. 16.000. Ik schrok van dat bericht want tussen 1995 en nu blijkt hun aantal bijna gehalveerd. Dat is een dramatische afname. Er zijn zo veel veranderingen op onze aarde gaande dat gevreesd moet worden dat de natuur in haar huidige staat grote offers moet brengen.

Vanmiddag, toen ik na de regen en tijdens de storm toch even naar buiten ben geweest, lagen er 95 kleine zwanen in de Barrepolder. Het woei zo hard dat ze inderdaad lagen. Na een uur reed ik er weer langs, het was rustiger geworden en ze waren vertrokken. Nog een aanvulling (eveneens van zwanenkenner Wim Tijsen): mannen kleine zwanen kunnen wel 7,5 kilo worden (ik schreef eerder 6,5 kg), gemiddeld een kilo zwaarder dan vrouwen.

24 januari 2009 - Kleine zwanen (Cygnus bewickii - Bewick's Swan) langs de Weipoortseweg.

12 oktober 2009 - Acht kleine zwanen (Cygnus bewickii - Bewick's Swan; 1 juvenile) vanmorgen boven De Wilck. De eerste die ik dit seizoen zag.

Vandaag ineens het aangename geluid waar ik al een beetje op had gehoopt: kleine zwanen! Boven De Wilck en omgeving vloog een groepje van 8 (7 adult en 1 juveniel) kleine zwanen. Ze draaiden cirkels van een paar kilometer en vertrokken toen in rechte lijn naar het westen. Naar de polders rond Zoetermeer en Zoeterwoude? Nog verder weg? Of naar de Starrevaart om te slapen?

12 december 2009 - Kleine zwanen (Cygnus bewickii, Bewick's Swan) boven de N11, ze kwamen helaas niet dichterbij.

Met het lauwe weer van de afgelopen dagen kreeg ik maar weinig vogels voor de lens. De zomervogels zijn vertrokken en de wintervogels lieten zich nog niet echt zien. Heb meer met mijn neus naar beneden gelopen (paddenstoelen, mossen, korstmossen) dan met opgeheven hoofd het luchtruim en de takken afspiedend op vogeltjes.

Tot vanmiddag! Zo rond half 4 stond ik bij De Wilck naar de levendige massa's vogels te kijken die daar foerageren en slapen: bij elkaar duizenden kolganzen en grauwe ganzen, smienten, kieviten, goudplevieren, wulpen en spreeuwen. Je voelde dat het kouder werd.

En toen... in de verte hoorde ik een lieflijk en ook geliefd geluid: kleine zwanen!
Ik draaide mijn hoofd om en daar, tegen de donkere wolken boven de N11, kwamen uit het noorden slierten kleintjes aanvliegen. Wat een fraai gezicht die witte Siberiërs tegen Hollandse luchten. Ten minste honderd, in 'mijn' poldergebied zie je er bijna nooit zo veel tegelijk op de wieken.

De vogels waren duidelijk op zoek naar hun slaapplaatsen: een deel trok verder zuidwest, een deel landde in de Wilckplas en de rest ging tussen de knobbelzwanen langs de N11 zitten. De afgelopen week zaten langs de HSL bij Hazerswoude enkele malen een dertigtal kleine zwanen, woensdag 26 in de Oostbroekpolder en nu dan kwam deze grote groep, wel erg laat in het seizoen trouwens. Ik neem aan dat het alles te maken heeft met de kou die langzaamaan over ons land stroomt.

16 december 2009 - In Polder Nieuw-Groenendijk zaten vanmorgen vroeg tussen een groep knobbelzwanen zeven kleine zwanen (Cygnus bewickii, Bewick's Swan; Mute Swans in the middle), op de foto twee te zien, links en rechts. Er zijn nog steeds weinig kleintjes in 'mijn' polders.

28 december 2009 - Veel kleine zwanen zie ik niet meer (vandaag drie groepjes: 14, 2 en 2), zaterdag liep deze geringde kleine zwaan (Cygnus bewickii, Bewick's Swan) langs de Burmadeweg.